Media katolickie a prawa człowieka

5/5 - (3 votes)

Zmiany ustrojowe po 1989 r., demokratyzacja życia publicznego, atmosfera wolności i gwałtowna pogoń za pieniądzem spowodowały m.in. niepokojące zjawisko odrzucania przez niektórych ludzi wraz z balastem przeszłości tego wszystkiego, co – w ich pojęciu – ograniczało przestrzeń wolności. Zjawiska te były jedną z przyczyn selektywnych postaw wobec wartości chrześcijańskich, które często bywały przedstawiane w mediach jaka przeszkody tamujące korzystanie z pełnej wolności.

Ów przełom oznaczał więc dla Kościoła potrzebę podjęcia na nowo dialogu z człowiekiem, a w konsekwencji – podjęcie nowej ewangelizacji kształtującej w ludziach chrześcijaństwo na miarę wyzwań obecnej epoki. Winno się to dokonywać także i poprzez radio, które w sposób najbardziej powszechny i zarazem intymny dociera do słuchaczy, wszak jego głos stanowi swoiste tło życia i pracy dla wielu ludzi.

Potrzebę powołania rozgłośni diecezjalnej uzasadniały ponadto opolskie uwarunkowania regionalne i potrzeby społeczne.

Ożywający oficjalnie po 1989 r. pluralizm kulturowy na Opolszczyźnie niósł wyzwanie również i dla Kościoła na tym terenie. Wymagał on podjęcia żmudnej pracy pozytywnej w duszpasterstwie, polegającej m.in. na kształtowaniu w społeczeństwie posttotalitarnym (homo sovieticus) nowego europejskiego myślenia w duchu chrześcijańskim. Oznaczało to tworzenie ekumenicznego klimatu tolerancji i akceptacji dla ludzi o odmiennych opcjach narodowych czy przekonaniach religijnych, co dla Opolszczyzny, z uwagi na jej mieszkańców, ma niewątpliwie kluczowe znaczenie.

I to głównie przyczyniło się do przyjęcia przez rozgłośnię nazwy Diecezjalne Radio Góra Św. Anny, gdyż religijny symbol Śląska Opolskiego, jakim jest ta właśnie góra ufnej modlitwy i nadziei – będąca dla ludu śląskiego tym, czym Jasna Góra jest dla wszystkich Polaków, ponieważ łączy ona w wierze katolickiej różne pokolenia, kultury i języki właściwe od wieków mieszkańcom śląskiej ziemi – zawiera w sobie takie właśnie ideowe przesłanie, którego diecezjalne radio pragnie być wyrazicielem. Annogórskie sanktuarium znalazło się również w przyjętym znaku graficznym (logo) rozgłośni, a motyw muzyczny zaczerpnięty z pieśni pątniczej: Ja sobie wybrałem za obronę Babkę Chrysta Pana, Świętą Annę stał się dźwiękiem rozpoznawczym (jinglem) radia diecezjalnego.

Jak już wspomniano, sprawę zasad zakładania katolickich radiowych stacji nadawczych uregulowało porozumienie z dnia 15 października 1990 roku zawarte pomiędzy Sekretariatem Episkopatu Polski a Ministerstwem Łączności. Z szansy tej skorzystała m.in. diecezja opolska.

Na podstawie bowiem tego porozumienia w dniu 18 października 1991 r. Sekretariat Episkopatu Polski wystąpił do Ministra Łączności również z opolskim wnioskiem diecezjalnym o przydzielenie pasma emisyjnego UKF dla kościelnej radiowej stacji nadawczej w Opolu. Wyraził tym samym swoją aprobatę na założenie rozgłośni radiowej w diecezji opolskiej. Diecezji przyznano wkrótce częstotliwość w tzw. górnym zakresie fal ultrakrótkich – 107,9 MHz na podstawie wydanego w dniu 21 stycznia 1993 r. przez Ministra Łączności zezwolenia na używanie częstotliwości i wykorzystanie urządzeń radiokomunikacyjnych do emisji programu katolickiego dla rozgłośni diecezjalnej w Opolu. Zezwolenie to zostało zamienione dnia 15 lipca 1994 r. przez KRRiTV w formalną koncesję na rozpowszechnianie programu radiofonicznego, przy czym koncesja Nr 0010/94-R została udzielona diecezji opolskiej dla rozgłośni pod nazwą Diecezjalne Radio Góra Św. Anny.

Równolegle w latach 1991-1992 zostały podjęte prace koncepcyjne, dotyczące przyszłego radia diecezjalnego, które zaczął prowadzić ks. Piotr Tarliński. Jednakże po kilku miesiącach wyjechał on na zagraniczne stypendium naukowe.

Oprócz koncesji przydzielającej częstotliwość UKF, kluczową sprawą od początku było pozyskanie odpowiednich środków finansowych, niezbędnych dla utworzenia i zorganizowania profesjonalnej rozgłośni radiowej.

Starania o środki finansowe nie mogły oprzeć się na budżecie diecezjalnym, który – będąc zaangażowany w sprawy charytatywne i budowę nowego gmachu Wyższego Seminarium Duchownego przy Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego przy ul. Drzymały – nie mógł wziąć na siebie ciężaru realizacji jeszcze jednej poważnej inwestycji diecezjalnej.

Wówczas zwrócono uwagę na możliwość uzyskania dotacji na utworzenie radia w Fundacji Współpracy Polsko – Niemieckiej w Warszawie.

Fundacja ta jest – jak wiadomo – wspólną inicjatywą rządów Polski i Niemiec, powołaną do życia po Mszy św. Pojednania w Krzyżowej (12.11.1989 r.), i jej głównym celem jest konwersja wielomiliardowego zadłużenia Polski zaciągniętego wobec Niemiec w okresie gierkowskim na dotacje finansowe projektów służących porozumieniu i współpracy obu krajów.

Z uwagi na to, że śląsko – opolski teren zamieszkuje również mniejszość niemiecka, sprawa dotacji na mającą powstać radiostację kościelną, w założeniach ekumeniczną i ponad wszelkimi podziałami, otwartą na całe bogactwo kulturowe tej ziemi, mieściła się w statutowym zakresie działań, które ta właśnie fundacja wspiera finansowo.

W związku z tym w styczniu 1993 r. Ks. Biskup Ordynariusz zlecił swojemu sekretarzowi, ks. doktorowi Andrzejowi Hanichowi, podjęcie starań o uzyskanie środków finansowych z Fundacji Współpracy Polsko – Niemieckiej w Warszawie, a w konsekwencji powierzył mu misję organizacji oraz kierownictwo przyszłego radia diecezjalnego.

Trwające ponad rok trudne starania w Fundacji, wydałoby się niekiedy, że prawie beznadziejne, zakończyły się nieoczekiwanie pomyślnie. Dnia 22 marca 1994 r. – w kilka zaledwie dni po uchwaleniu przez Sejm historycznej ustawy o powołaniu Uniwersytetu Opolskiego z Wydziałem Teologicznym – diecezja opolska zanotowała na swoim koncie kolejny wielki sukces – uzyskano z Fundacji znaczną dotację finansową, która umożliwiała powołanie radia kościelnego w Opolu. Dlatego też w tym samym dniu, 22 marca 1994 r., dekretem Biskupa Opolskiego utworzone zostało formalnie Diecezjalne Radio Góra Św. Anny w Opolu, któremu została nadana kościelna osobowość prawna.

Otrzymane środki finansowe z FWPN miały przeznaczenie wyłącznie celowe, tzn. były przeznaczone na zakup sprzętu radiowego oraz na przygotowanie siedziby rozgłośni. Jakiekolwiek inne wykorzystanie tych pieniędzy było niemożliwe, gdyż powodowałoby ich całkowitą utratę.

Miejsce, w którym radio miało zaistnieć, nie było od początku ustalone. Przez krótki czas myślano o tym, by umieścić je na Górze Świętej Anny – z racji symbolicznego znaczenia tego miejsca, a także z powodu bliskości mających być tam umieszczonych nadajników. Jednak kwestia m.in. odległości od Opola i związane z tym niedogodności spowodowały zaniechanie tego pomysłu (warto tu dodać, iż wielu słuchaczy dzwoniących do radia w pierwszych miesiącach jego istnienia, błędnie przekonanych było – wnioskując z nazwy – że właśnie tam, na Górze Św. Anny, jest zlokalizowana siedziba radia).

Następnie pojawiła się możliwość umieszczenia radia w stylowej willi po opolskiej rozgłośni radia publicznego, przy ul. Piastowskiej w Opolu, skąd radio to przeniosło się do nowej siedziby przy ul. Strzelców Bytomskich 8. Lecz niedawna jeszcze siedziba rozgłośni opolskiej PR wymagała takich nakładów finansowych na zakup od skarbu państwa, remont i ponowną adaptację do potrzeb przyszłej rozgłośni diecezjalnej, że było to nieopłacalne wobec skali środków, jakie otrzymano z Fundacji Współpracy Polsko – Niemieckiej. I dlatego zrezygnowano z tej możliwości.

Z uwagi na to, że ostateczna koncepcja organizacji radia diecezjalnego przewidywała: umiejscowienie nadajnika radiowego na Górze Św. Anny, dokąd sygnał przesyłany byłby radiolinią z wieży katedralnej w Opolu, gdzie w pobliżu zlokalizowane zostałoby studio emisyjne ze względu na łatwą i ogólną dostępność, należało szukać odpowiednich pomieszczeń dla rozgłośni kościelnej w pobliżu katedry. Nie było to ani proste ani łatwe. Szukając wyjścia z sytuacji błąkano się początkowo od pomysłu zaadaptowania dla potrzeb radia wnętrza jednej z wież katedralnych, przez myśl częściowego przejęcia siedziby Wydawnictwa św. Krzyża, aż po zamysł kupna sąsiadującego z budynkiem drukarni diecezjalnej starego obiektu Cepelli.

Ostatecznie bp A. Nossol zaakceptował myśl o tymczasowym ulokowaniu radia w prowizorycznej siedzibie przy placu Katedralnym 4 w Opolu, w pomieszczeniach mieszkalnych katedralnego domu katechetycznego. Poprzednich lokatorów wykwaterowano i umieszczono w innych wyremontowanych na koszt radia mieszkaniach, zaś uzyskane dla radia pomieszczenia na placu Katedralnym gruntownie odnowiono i zaadaptowano do warunków funkcjonowania rozgłośni, aby można było z nich rozpocząć emisję programu w pierwszy dzień Wielkanocy, 16 kwietnia 1995 r.

Prowizoryczna siedziba rozgłośni mieściła się częściowo na parterze, częściowo zaś na drugim piętrze budynku i posiadała – poza pokojami administracyjnymi – jedno studio emisyjne z reżyserką, studio produkcyjne z reżyserką, dwa pokoje zaadaptowane do przygotowywania serwisów i materiałów reporterskich, pomieszczenia socjalne, pokój, gdzie odbywały się zebrania, będący równocześnie recepcją dla gości i jedno pomieszczenie, które służyło m.in. prezenterom do przygotowywania się do programu.

Pomimo niewielkiego metrażu praca nad programem i jego emisją była prowadzona dość sprawnie, a pobyt w domu katechetycznym, pracownicy radia mile wspominają.

Opuszczone przez rozgłośnię diecezjalną w czerwcu 1997 r. pomieszczenia w domu katechetycznym w związku z przeprowadzką radia do jego nowej siedziby, przypadły ponownie w udziale parafii katedralnej.

Dodaj komentarz